Znajeta tak co: Pòpielnô Strzoda, sledzowi czas a… swiãti Walãti

Hewò 14 gromicznika 2018 rokù Pòpielnô Strzoda zeszla sã w grëpie ze swiãtim Walãtim… Ti co, zapôdnym mòdlã, fejrëją dzysô Dzéń Zakòchónëch, mają jiwer jakùż pògòdzëc pòstny dzéń z miodnyma kùskama 🙂 Na Kaszëbach przódë lat takich klopòtów nicht ni miôl, doch swiãti Walãti bél patronã chòrëch na krãpë (padawicã), co dlô lëdzy bëlo znakã òpãtaniô bez zlégò dëcha. Pewno stąd zwąn sã nen walãtińsczi diôbel, chtërnégò czarownice zadôwalë w jedzenim. Në cëż, òpãtóny a zakòchóny to je czasã to jistné 🙂

Swiãti Walãti, grafika Trézë Langhamer, kòle 1837 r. Zdrój: polona.pl

Pòpielnô Strzoda zaczinô cząd Wiôldżégò Pòstu, chtëren pòzywóny bél sledzowim czasã – to prawie slédz, zwóny pòstnikã, królowôl na pòstnëch stolach.
W Strzodã sëpie sã w katolëczim Kòscelë pòpiól na glowã, jaczi je ze spôlonëch palmów swiãconëch w Palmòwą Niedzelã.
Òb czas Wiôldżégò Pòstu zakôzóné je sëté jedzenié, granié na instrumeńtach, tuńcowanié, wiesolé spiéwanié, granié w kôrtë, picé sznapsu… Żlë jidze ò sznaps, tej Kaszëbi mają prosti recept, jak pijôka òd picégò òdnãcëc: mùszi pòpiól ze spôlony kòszlë niebòszczëka pòdac mù w czeliszkù wódczi, ë tëli… (Słowôrz ks. B. Zëchtë, T. IV, s. 138).

Ò Wiôldżim Pòsce pisôł w „Kaszubach” (nr 2 z 1936 r.) St. Tadeusz Kaczmarek. Hewò czile wëjimków negò artikla:

 

Ne starnë ùżëwôją kùszków (an. cookies). Przezérając je bez zjinaczi ùstôwù przezérnika dôwôsz zgòdã do jich spamiãtëwaniô.