Róman Drzéżdżón | Roman Drzeżdzon
Hewò tekst Bògùsławë Labùddë wëgłoszony na òtemkniãcym wëstawë Diabły w kulturze Kaszub.
Witôjtaż, Kaszëbi kòchany!
Bãdzta pòzdrowiony!
Do waj gôdô Strëpów Gùstk
– Radny z wejrowsczich pùstk.
Słëchôjta: to nie je prostô sprawa
Zrobic diôbłóm wëstawa.
I to gdze?!
W swiãtim Wejrowie!
Kalwarie, klôsztor francyszkańsczi,
A w pałacu… òrgie szatańsczé.
Temù, że jô sã prawie kaszëbsczima krëjamnyma mòcama jinteresëjã, to we wtórk 15 gromicznika zjawił jem sã w swiãtim miesce Wejrowie a dokładno w Mùzeum Pismieniznë ë Mùzyczi na òtemkniãcym wëstawë pt. Diabły w kulturze Kaszub.
Diôbłów nalôzł jem na ni skòpicą, òsoblëwie nëch zaczarzonëch w òbrzãdowim jinstrumeńce diôbelsczich skrzëpcach, chtërné zbiérô Tadeùsz Makòwsczi z Chmielna. Òn to razã ze swòją kapelą Pleskòta wiesoło przëgriwôł zeszłim a czekawie òpòwiôdôł ò pòchôdanim skrzëpiców.
Szpòrtowno a wiérztã ò diôbelsczich ë czarowniczich sprôwkach pòwiôdała ekspertka òd złich mòców Bògùsława Labùdda (tekst je tu). Zôs autorka wëstawë Jiza Bùkòwskô dedikòwa jã… swòjémù szefòwi – direktorowi mùzeum.
Pò diôbelsczich òpòwiescach mógł jesz pòszmakac smãtkòwëch plińców, czôrcégò żercô pùrtka, diôbelsczich kòpetków a pòpitczi diôbła kaduka, jaczé przërëchtowełë… aniołë z Kòła Wiesczich Gòspòdëniów w Górnym Rekòwie. Jestkù bëło ale smaczné (!), na żôłądkù nie òbległo, leno tam-sam chtos pò nim na zdrowié so… pùrtnął.
Króm rozmajitëch pòstacëjów diôbła, nié le kaszëbsczégò, ale téż negò z Łãczëcë, na wëstawie pòtkac sã mógł z czarownicą ë wieszczim, jaczi w zarkù leżi. Le ni miéjta strachù głowã mô òdcãtą temù òn nikòmù nick lëchégò nie zrobi.
Òglowò wëstawa diôblo fejnô, chòc na gwës niejeden smãtk bë fele nalôzł… ale do pùrtka z nima.
Tuwò czile òdjimków:
Continue reading “Diôbłë w swiãtim miesce”
Czej jesta zakòchóny, tej wôrt swòjémù mùlkòwi co zaspiéwac. Mòżeta to téż zrobic w duece, tak jak Werónika Kòrthals-Tartas ze swòjim slëbnym Łukaszã, chtërny nagrelë miłotną spiéwã pt. Wcyg òd nowa.
Teledisk mòżeta òbezdrzec na starnie Weróniczi w dzélu teledisczi. Żlë chto chce naùczëc sã słowów na pamiãc naléze je na starnie autora tekstu Tómka Fópczi.
II. Verba Sacra – fotoreportaż Edmunda Kamińskiego
III. Gdinia na stôrich kartach
IV.Reklama SKM
1. Spis treści
2. Od redaktora
Po dwudziestu latach zniknął z anteny TVP Gdańsk program „Rodnô zemia”. Stworzyła go dziennikarka, pisarka i działaczka Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego Izabella Trojanowska, a kontynuowali to dzieło jej wychowankowie: Artur Jabłoński i Eugeniusz Pryczkowski. Gdy pierwszy z nich objął stanowisko starosty puckiego, przez kolejne lata magazyn przygotowywał ten drugi.
Mimo niezłych wskaźników oglądalności (która także w telewizji publicznej jest bożkiem), program nie był w ostatnich latach hołubiony przez władze gdańskiego ośrodka. Przeciwnie – ograniczano minuty emisji, zmieniano godziny nadawania, a nawet audycję zawieszano. Aż wreszcie znaleziono sposób, aby ją wyrugować z ramówki. Wykorzystano fakt, że Eugeniusz Pryczkowski, startujący w ubiegłorocznych wyborach samorządowych, wszedł do Rady Powiatu Kartuskiego. Uznano, że redagowanie przez radnego programu w telewizji publicznej, która ma patrzeć władzy na ręce, oznaczałoby konflikt interesów. Continue reading “Pomerania 2/2011”
Wëdôwizna Region z Gdinie ògłoszëła lëteracczi kònkùrs na szpòrtowné òpòwiôdanié tikającé sã czarowniców! Tej, chto le czëje w se czarowną mòc, niech chwacy za miotł… pióro, a napisze jaczi czarowny dokôz.
Wicy wiadłów nalézeta na starnie Wëdôwiznë Region.
Natchnieniô mòże szukac chòcbë na wëstawie pt. Diabły w kulturze Kaszub, jaczi òtemkniãcé mdze 15 gromicznika (wtórk) ò gòdz. 5 pp w Mùzeum Kaszëbskò-Pòmòrsczi Pismieniznë ë Mùzyczi w Wejrowie.
Czekawim a kąsk zabëtim słówkã stosowónym bez Kaszëbów na przëwitanié je:
MÒJN
(czët. mojn, bez labializacje)
co znaczi tëli co witóm, dobri dzéń, czesc.
Słówkò pòchôdô z frizyjsczégò a ùżiwóné je na nordze Niemców, pôłniowi Danie a nawetka w Finlandëji.
Dobrëch pôrã lat temù nazôd czuł jem je w Stajszewie, a terôzka przëbôcził mie ò nim mój znajemny.
Czuł chto z waju jak lëdze witają sã MÒJN? Dôjta znac.
Kąsk wiadłów ò nym słówkù nalézeta tuwò.
W czwiôrtk 3 gromicznika, w Klubie Jaś Kowalski w Bëtowie, bëła promòcjô antologie kaszëbsczi pòezje Skrë ùsôdzkòwi mòcë zrëchtowóny bez Grégòra Schramke, chtërnégò równak nie bëło, bò wcyg jesz sedzy w Szkòcëji.
Zala nafùlowónô bëła gòscama, chtërny mielë leżnosc zapòznac sã z dzysdniową kaszëbską pòezją a jeji ùtwórcama. Prôwdac nie wszëtczima, jaczich wiérztczi są w antologie, le z szescoma. Swòje dokôzë „na żëwò” zaprezeńtowelë Jida Czajinô, Alicjô Dzerżôk (z dodomù Scziba), Wacłôw Pòmòrsczi, Tómk Fópka a Róman Drzéżdżón. Pòécë nié le pòdskôcalë słëchińców pòeticczima skrama, ale téż òpòwiôdelë ò se ë swòjim pisarstwie.
Zéńdzenié zòrganizowelë part KPZ z Bëtowa ë Wëdôwizna Región z Gdinie, jakô antologiã wëdała.
Pewno sami mieszkańcy Półwyspu Helskiego urobili od kaszubskich nazwisk, które są bardzo popularne w Chałupach, Kuźnicy, Jastarni i Borze nazwy psów rasowych. Są to:
BÙDZYSZTERIER
KĄKÒLSPANIEL
ROTAWAJLER
Jak to się mówi: Bùdzyszów, Kąkòlów, Rottów na Hélu* jak psów… podobnie jak Kowalskich i Nowaków w Polsce.
* tu w znaczeniu: Półwysep Helski
W pòniedzôłk, 24 stëcznika, bëlë më z mòją białeczką na VIII edicje Verba Sacra w Wejrowie. Danuta Stenka ną razą czëtała wëjimczi z Knédżi Psalmów przedolmaczoné z hebrajczégò na kaszëbsczi bez òjca Adama Riszarda Sykòrã.
Słowù towarzëła mùzyka w wëkònanim Weróniczi Kòrthals – spiéw, Mikòłaja Trzasczi – saksofón, Òlo Walicczégò – kòntrabas, Kùbë Staruszkewicza – perkùsjô ë Cezarégò Pôcórka – akòrdión, chtëren skòmpònowôł wszëtczé dokôzë, jaczé ùsadzoné òstałë w jazzowò-żëdowsczich klimatach (prôwdac nie mòjich, ale lëdze z chtërnyma jem gôdôł, òsoblëwie mùzyce, bëlë nią zaczarzony).
Mie nôbarżi widzôł sã drëdżi sztëczk pt. Zadrżyjcie i rozważcie, a slédny Błogosław duszo moja Pana, w jaczim spiéw Weróniczi (chòc widzy mie sã, że nie pòkôzała wszëtczich swòjich mòżlëwòscy – ti òpinie nie bierzta na pòwôżno, bò nie jem znajarzã mùzyczi) sparłãczony béł z recytacjama Danutë Stenczi.
Wejrowskô Kòlegiata zafùlowónô bëła lëdzama, jaczi przëjachalë nié le z Kaszëbsczi, ale téż z jinëch nórcëków Pòlsczi. Më sedzelë w westrzódkù kòscoła ë tã kąsk lëchò bëło czëc czëtanié Stenczi. Gwës ti z przódkù czëlë lepi…
Do ùzdrzeniô na kaszëbsczi Verba Sacra za rok.
