Category: Czekawòstczi

Posted on

Repòrtaże z Gôchów

Łoni, na zymkù a jeseni, w Tëchòmim, kaszëbsczi gazétnicë a sztudérze brelë ùdzél w warkòwniach tikającëch sã pisaniégò repòrtażów. Pòmôgelë jima w tim m.jin. red. Édmùńd Szczesôk – przédny redachtór cządnika Pòmeraniô, prof. Jolanta Mackewicz z Gduńsczégò Ùniwersytetu ë Kazmiérz Rolbiecczi – fòtografik.
W stëcznikù 2012 r. brzôd ny robòtë ùkôzôł sã w zbiérkù pt. Na Gôchach. Mòże w nim nalezc czile repòrtażów ë fòtorepòrtażów. Tekstë tikają sã historiów ò lëdzach i môlach zrzeszonëch z Gôchama. Wszëtkò pòdóné je w kaszëbsczi gôdce.
Warkòwniów dozérôł Pioter Dzekanowsczi – przédny redachtór Bëtowsczégò Kùriera, chtëren téż zajął sã redakcją ksążczi.

Posted on

ORP Kaszub

Pòlskô Wòjnowô Marinarka mia trzë okrãtë ò pòzwie KASZUB.
Pierszi – torpedówc, zwòdowóny w 1914 r. w Niemcach, pò I wòjnie swiatowi òstôł przekôzóny Pòlsce. W pòlsczi marinarce służił w latach 1921-25.
Drëdżi – pòdwòdny, zwòdowóny w 1952 r. w Rosëji. W pòlsczi marinarce służił w latach 1954-63.
Trzecy – kòrwéta, zwòdowóny béł w 1987 r. w Nordowi Stocznie we Gduńskù. Płiwô do dzysô.

Dwa pierszé òkrãtë pòzwóné ORP Kaszub bëłë dosc pechòwé. Pierszi zatonął we Gduńskù bez wëbùchniãcé kòtła. W wëpôdkù zdżinãlë trzeji marinôcze, chtërny pòchòwóny są w Pùckù. Drëdżi w 1957 r. wjachôł na rewã kòle Mòrsczi Krinicë. Òb czas retunkòwi akcje zdżinãło trzech marinôczów. Trzecy mô wicy szczescô, chòc… òb czas wòdowaniô wnetka bë wjachôł dzobã w tribùnã z wôżnyma lëdzama.

Òd 1920 r. w marinarce wòjnowi służił òkrãt „Pòmòrzanin”, chtëren w latach 1922-24 płiwôł w hańdlowi marinarce pòd pòzwą „Kaszuba”. W 1924 r. zôs òstôł wcelony do wòjnowi marinarczi a z „Kaszuba” stôł sã  nazôd„Pomorzaninem”. W 1932 r. wëcopóny ze służbë, ë płiwôł pò Wisle jakno hańdlowò-pasażersczi bôt „Pomian”. Pomian je gwës spòlaszałim kaszëbsczim słowã pòmión, jaczé pò pòlskù znaczi „echo”.

Wicy wiadłów na Wikipedëji:
ORP Kaszub – torpedówc (wicy téż tuwò)
ORP Kaszub – pòdwòdny (wicy téż tuwò)
ORP Kaszub – kòrwéta (wicy téż tuwò)
ORP Pomorzanin (Kaszuba)

Posted on

Panëszczi

Jistno jak na Wilëjã tak na Zylwestra pò Starzënie – mòji rodny wsë, chòdzą panëszczi, zwóné gwiôzdkama. Òkróm kónia, bòcóna, pùrtka, kòzë, mùzykańta, babë a strëcha są jesz Stôri i Nowi Rok a miedwiédz.
Nôprzód czëc je zwónk, tej do chëczi przëchôdô panëszka, chtërnô sã pitô, czë gwiôzdczi mògą przińc. Żlë gòspòdôrz sã gòdzy, dôwô ji czile złotëch, a tej za pôrã, pôranôsce minut, panëszczi przëchôdają tuńcëjąc, skôcząc a wëjąc przë zwãkach akòrdeònu. Dôwni lëdze wpùszcziwelë je dodóm, terôczas pòzwôlają le głëpiec bùten. We Wilëjã a Zylwestra za panëszkama nëkają dzecë. Biéda temù kògò chwacą – nen dostôwô rzniątkã pédama.

Na òjdimkù panëszczi 1957/58 r. (ze zbiorów Ùlë Witkòwsczi)

Posted on

Gwiôzdor

Gwiôzdor, pierwòszno gwës zwóny Gwiôdką, to pòstacëjô, chtërnô na Wilëjã przëchôdô do môłëch dzecy, pitô z pôcérza, grzécznym dôwô darënczi a nielósym rózgã.
Przezeblokłi je w grëbi kòżëch (dôwni béł òbkrãcony słomą), na głowie mô mùcã, na nogach skòrznie, na gãbã zakłôdô larwã z brodą. Jegò atribùtama są: zwónk, rózga abò palëca. Darënczi trzimie we wiôldżim miechù.
Gwiôzdorã straszoné są dzecë òb czas jagwańtu: Bądzta grzéczny bò Gwiôzdor wszëtkò widzy, a wama nick nie przëniese. Tak tej Gwiôzdor je brëkòwny w dëscyplinowanim dzecy.
Na pòstacëjô je téż w karnie panëszków zwónëch téż gwiôzdkama, co chòdzą pò wsë we Wilëjã wieczór.
Terôczas Gwiôzdor milony je ze swiãtim Mikòłajã. Nót wiedzec, że są to dwie apartné pòstacëje. Mikòłôj przëchôdô 6 gòdnika, wkłôdô miodnioscë do bótów, a nicht gò kòl tegò nie widzy. Zôs Gwiôzdor pòjôwiô sã na na wilëjã Gòdów.
W Starzënie Gwiôzdor przëchôdôł òb czas Wilëji, a tej drëdżi rôz jak bëła gwiôzdka rëchtowónô w stëcznikù dlô dzecy z „kòłchòzowëch”* familëjów.
Na òdjimkù taczi „kòłchòzowi” Gwiôzdor z pòczątkù 80. lat.

*kòłchòz – Rolniczô Spółdzeniô Produkcyjnô.

Posted on

Òd 30 lat jesmë dlô Waju!

“Òd 30 lat jesmë dlô Waju!” – òd séwnika negò rokù mòże taczé zewiszcze ùzdrzec na autobùsach MZK w Wejrowie, z leżnoscë 30. roczëznë ùrëchòmieniô autobùsowi kòmùnikacje w gardze Wejhera. No zewiszcze pòjôwiô sã téż na jinternetowi stronie MZK.

Posted on

„Pokochaj mnie” w Teleexpressie

Jak da mie do wiédzë Weronika Kòrthals-Tartas 24 rujana w Teleexpresse mdze do òbezdrzeniô sztëczk ji nônowszégò telediskù do piosenczi pt „Pokochaj mnie”. Piesniô je pò pòlskù ale nalezc w ni mòże rozmajité kaszëbsczé akceńtë. Teledisk promùje nową platkã Weroniczi pt. „Velevetka”.
W całoscë klip mòże nalezc na You Tube abò na starnie Tómka Fópczi.
Teleexpress z negò dnia mòże nalezc tuwò

Posted on

Remùs mp3

Nen naj lëteracczi Remùs mô cë żëcé i przigòdë pò żëcym! Béł ju na papiórze, béł na binie, béł w zdrzélnikù, béł w eterze, béł na blëwiązce, béł w kòmpùtrze, béł téż w płënie… a terô mòże jegò nalezc na mp3. Chto chce w taczim fòrmace Remùsa miec mùszi przëjic rôczbã Kaszëbsczi Artisticzny Agencje z Chwaszczëna a zjawic sã na jedny z niżi pòdónëch promòcëjów:
13 séwnika 2011 r. – Bëtowò, gòdz. 5 pp – restauracjô “Jaś Kowalski”
18 séwnika 2011 r. – Kòscérzna, gòdz. 20 minut pò 4 pp – Rënk, òb czas jimprezë “Kaszëbsczé bajanié”
22 séwnika 2011 r. – Serakòjce, gòdz. 5 pp – kòscół sw. Môrcëna
5 rujana 2011 r. – Bólszewò, gòdz. 4 pp – Pùblëcznô Biblioteka Gminë Wejrowò m. Aleksãdra Labùdë.

Tã sã dowiéta co, jak, czemù tak a za wiele 🙂

 

Ne starnë ùżëwôją kùszków (an. cookies). Przezérając je bez zjinaczi ùstôwù przezérnika dôwôsz zgòdã do jich spamiãtëwaniô.
Czëtôj wicy (PL) Rozmiã