Frantówka “Kaszëbsczé nótë” – tekst, nótë, mùzyka a òbrôzk

Hewò, tu nalézeta wszëtkò to, co do spiéwaniô ti frantówczi, czlowiek ‘niezabaromùzyczny‘, brëkùje (leno ‘taczi dludżi czij’ do pòkazywaniô mùszita miec swój):

KASZËBSCZÉ NÓTË
To je krótczé, to je dłudżé, to kaszëbskô stolëca
to są basë, to są skrzëpczi, to òznôczô Kaszëba.

Òznôczô Kaszëba, basë, skrzëpczi,
krótczé, dłudżé, to kaszëbskô stolëca.

To je ridel, to je ticz, to są chòjnë, widłë gnojné.
Chòjnë, widłë gnojné, ridel, ticz,
òznôczô Kaszëba, basë, skrzëpczi,
krótczé, dłudżé, to kaszëbskô stolëca.

To je prosté, to je krzëwé, to je slédné kòło wòzné.

Slédné kòło wòzné, prosté, krzëwé,
chòjnë, widłë gnojné, ridel, ticz,
òznôczô Kaszëba, basë, skrzëpczi,
krótczé, dłudżé, to kaszëbskô stolëca.

To są hôczi, to są ptôczi, to są prësczé półtorôczi.

Hôk, ptôk, półtorôk,
slédné kòło wòzné, prosté, krzëwé,
chòjnë, widłë gnojné, ridel, ticz,
òznôczô Kaszëba, basë, skrzëpczi,
krótczé, dłudżé, to kaszëbskô stolëca.

To je klëka, to je wół, to je całé, a to pół.

Całé, pół, klëka, wół, hôk, ptôk, półtorôk,
slédné kòło wòzné, prosté, krzëwé,
chòjnë, widłë gnojné, ridel, ticz,
òznôczô Kaszëba, basë, skrzëpczi,
krótczé, dłudżé, to kaszëbskô stolëca.

To je môłé, a to wiôldżé, to są jinstrumenta wszelczé.

KASZUBSKIE NUTY
 (tłumaczenie na j. polski bez powtórzeń)

To jest krótkie, to jest długie, to kaszubska stolica,
to są basy, to są skrzypce, to oznacza Kaszuba.
To jest łopata, to jest tyczka, to są sosny, widły do gnoju.
To jest proste, to jest krzywe, to jest tylne koło od wozu.
To są motyki, to są ptaki, to są pruskie półtoraki (monety o nominale 5).
To jest jarzmo, to jest wół, to jest całe, a to pół.
To jest małe, to jest wielkie, to są instrumenty wszelkie.

Òpracowanié: Ryszard Borysionek

Zrëchtowôl a graje: Tadeusz Korthals

Òbrôzczi z tôblëcë w Pòpòwie

Himn òdeszłëch

Hewò, taczi tekst so napisalo do slëchawiszcza “Pòd òkã Jastrë”, ùsadzonym na spòdlim pòwiescë Dareka Majkòwsczégò. Mùzyka: Tomôsz Perz, spiéwie: Michôł Bronk

Himn òdeszłëch

Wez mie, Jastro, do se
W bezpiekù prowadzë mie!
Ò Wastnô Widu!
Prowadzë mie w dôl
Ò Dôwającô Żëcé!
Wieczëstą redosc
na Twòjim klinie mie dôj

Remiã do merka za słabé
Rozëm klôr mëslów nie dôwô
Rëba nie szmakô jak przódë
Rëszëc tej czas je do Cebie

Wez mie, Jastro, do se
W bezpiekù prowadzë mie!
Ò Wastnô Widu!
Prowadzë mie w dôl
Ò Dôwającô Żëcé!
Wieczëstą redosc
na Twòjim klinie mie dôj

Runa w òksëpie wërëtô
Rôd z Tobą pòtkac sã mògã
Rôczisz mie Jastro do sebie
Rëgnąc z Arkónë czas w drogã

Wez mie, Jastro, do se
W bezpiekù prowadzë mie!
Ò Wastnô Widu!
Prowadzë mie w dôl
Ò Dôwającô Żëcé!
Wieczëstą redosc
na Twòjim klinie mie dôj

Rodny òstawic nót dodóm
Rozkòlib wałów pònôglô
Redosc wëpôłniô mie serce
Rozkòsz nalézã kòl Cebie

Wez mie, Jastro, do se
W bezpiekù prowadzë mie!
Ò Wastnô Widu!
Prowadzë mie w dôl
Ò Dôwającô Żëcé!
Wieczëstą redosc
na Twòjim klinie mie dôj

w bezpiekù – bezpiecznie; Wastnô Widu – Pani Światła; klin – łono; merk – tu: młot; klôr – jasnych; przódë – dawniej; òksëp – skała; rôd – rad, chętnie; rëgnąc – wyruszyć; nót – trzeba, należy; rozkòlib – rozkołysanie; wałë – fale

Môłczącô miłosc

Hewò môli darënk dlô mòji bialczi Ewelinë z leżnoscë 15 roczëznë najégò zdënkù (8.11.2008 r.) 🙂

Milión miłotnëch westchnieniów
Sprzedôwô co dzéń tivi
Radio nadôwô: „I love you”
Banalną nótą brzëmi
love… love… love… love… love…

A jô bezgłosno Ce mùjkóm
Môłcząc, pò włosach Ce smùkóm
Damiąc, w remiona Ce kùszkóm
Mùlkù… bezsłowno Ce kòchóm

Milión czerwionëch serduchów
Wałama płënie z tivi
Z radia rikają: „Jô kòchóm”
W eterze miłosc grzëmi
love… love… love… love… love…

A jô bezgłosno Ce mùjkóm
Môłcząc, pò włosach Ce smùkóm
Damiąc, w remiona Ce kùszkóm
Mùlkù… bezsłowno Ce kòchóm

Teskniã pò cëchù za Tobą
Czej jesmë dalek òd sebie
Szukóm za Twòją pësznoscą
Żdając bezzwãczno na Cebie

Wersjô 1 (Drzéżdżónowô):

brzëmi – brzmi; mùjkóm – głaszczę; môłcząc – milcząc; smùkóm – pieszczę; damiąc – milcząc; kùszkóm – całuję; mùlk – kochana, kochany; wałama – falami; teskniã – tęsknię; dalek – daleko; pësznoscą – pięknością; bezzwãczno – bezdźwięcznie; żdając – czekając

Mùzyka: Weronika Korthals-Tartas
Aranżacjô: Tadeusz Korthals
Nagranié: North Studio

Ùdostãpnianié ë rozkòscérzanié bez zgòdë aùtorów mùzyczi ë słów zabronioné!

KRÒ: Żniwnô spiéwka

Hewò pòstãpnô piesniô krëjamnégò karna KRÒ (Kaszëbsczi Rock Òbrzãdowi), jakô ò XXI-wiecznym żniwienim a ‘nowòwiesczich’ lëdzach co nieco gôdô…
Ną razą KRÒ spiéwno wspòmòglo Fòlkloristiczné Karno REDZANIE.
Zdjãca do klipù nagriwóné bëlë na gbùrstwie familie Fópków. W rolë zarobialégò gbùra wëstąpil Gracjón Fópka – prôwdzëwi kaszëbsczi gbùr.

Żniwnô spiéwka

Robòtą ùbruniony
W pôlącym słunkù dnia
Złoté secze zbòżé
Przebrzëdłi kómbajnista!

Żniwienim ùmãczony
Nocą dodóm jedze
Scyrze gò witają
Szkalëją na nie lëdze

Ref.
Nowòwiesczi lëdze!
Nowòwiesczi lëdze!
Wadzą!

Żniwa ju skùńczoné
Gbùr niese Panóm w dóm
Szkalingą òbòniony
Robòtë swòji plón!

Ref.
Nowòwiesczi lëdze!
Nowòwiesczi lëdze!
Nowòwiesczi lëdze!
Wadzą!
Chcą spòkój miec a… chléb!

Plón, niesemë plón, najim Panóm w dóm, dóm, dóm, dóm…

ùbruniony – opalony, spalony przez słońce, mający zbrązowiałą skórę; secze – kosi; scyrze – psy; szkalëją – wyzywają; nowòwiesczi lëdze – nowowiejscy ludzie (ludzie z miast, którzy osiedlili się na wsiach); wadzą – krzyczą, mają pretensje; gbùr – bogaty rolnik, gospodarz; szkalinga – kłótnia, wyzywanie; òbòniony – okraszony

Piesnie “Hobelbank” z I swiatowi wòjnë

“Hobelbank” 1918 r. (?). Zdrój: zbiorë R. Drzéżdżona

Naju òbrôzkòwô frańtówka “Kaszëbsczé nótë” je pòmiónã germańsczi zabawë, jakô w XIX stolatim rozkòscérza so pò wiela krajach, np. na Wãgrzech, w Czechach, Slowacje a nawetkã w USA. W Niemcach, Aùstrie a Stanach znónô je jakno SCHNITZELBANK abò HOBELBANK.
Na frańtówka mô setczi, jak nie tësącé, wariantów a wariacjów. Wëzwëskiwónô je chòcbë jakno piesniô do nôùczi jãzëka, dzecnô zabawa, wieselnô jigra, w reklamie a téż w propagańdze.
Tuwò czile propagańdowëch wariacjów piesnie “Hobelbank” z I swiatowi wòjnë (1914-1918).

„Lustige Blätter” (2. Kriegs-nummer), nr 33, Berlin 1914, s. 45.
Zdrój: digi.ub.uni-heidelberg.de
„Lose Blätter. Beilage zur Kriegszeitung der 4. Armee”, nr 69, 17 September 1916.
Zdrój: digital.staatsbibliothek-berlin.de

Wòjnowi “Schnitzelbank” ùklôdalë téż żôlnérze. Hewò jeden przëtrôfk, co mie so ùdalo nalezc:

Erinnerungsblatter deutscher Regimenter Chemalige Kgl. Sachs. Armee, Dresden 1927, s. 47-48.

Amerikónowie nie bëlë nick gòrszi, a w 1917 rokù swòjã wersjã ùlożëlë 🙂
Nalézc jã móże na starnie HOOVER INSTITUTION


KRÒ: Pióro Grifa

Stanica Zrzeszińców
Produkcjô: Aleksandra Majkòwskô

Pióro Grifa

Dëchë przódków najich
Zaczarzoné w ptôchë
Dôwné piesnie spiéwią –
Pòmión je roznôszô
Bez jezora mòdré
Bez lasë a górë
Bez bôłtowé wałë
Wësok pònad blónë

Ref. Nie zdżiniemë pòkąd
Bãdzemë wcyg pisac
Z bùchą naju dzeje
Òstrim piórã Grifa

Gwiôzdë nasze gasną?
Zdżinąc marno mómë?
Nié! Tak bëc ni mòże –
Më sã nie pòddómë!
Chòc czas naju krëchi
Smãtk wkół nimòc seje
Mdzemë żëc tak długò
Pòkąd pamiãc żëje

Ref. Nie zdżiniemë pòkąd
Bãdzemë wcyg pisac
Z bùchą naju dzeje
Òstrim piórã Grifa

Chcemë tedë spiewac
Hej, drëszczi a drëszë
Niech pò całim swiece
Rodnô nóta niese
Farwné zwãczi Kaszëb
Co z serc całi mòcë
Spiéwómë òtrokóm
Më – stolemów dzecë

Ref. Nie zdżiniemë pòkąd
Bãdzemë wcyg pisac
Z bùchą naju dzeje
Òstrim piórã Grifa

Tekst pùblikòwóny w cządnikù “Stegna” nr 2/2023, s. 24

zaczarzoné – zaklęte; pòmión – echo; mòdré – niebieskie; bôłtowé wałë – bałtyckie fale; blónë – chmury; pòkąd – dopóki; z bùchą – z dumą; zdżinąc – zginąć; rodnô – narodowa, rodzinna; farwné – barwne, kolorowe; zwãczi – dźwięki; òtrokóm – tu: następnym pokoleniom

Z tegò co wiém, ju pisze so do negò tekstu mùzyka – premiera mô bëc na jeséń 2023 r.

Dopisënk 2024 r.: Mùzyka ‘napisala so’ z rocznym òpózdnienim 😉 Ale je! Pòslëchôjta:

XXIV Zjôzd Kaszëbów. Kartuzë 2023

Alaże! Alana! bél jem w sobòtã, 8 lëpińca 2023 rokù, jachôny na XXIV Zjôzd Kaszëbów do Kartuz. A że jô jem richtisz aparat, to jô miôl aparat i skòpicą òdjimków móm napstrikóné.
Klik-klik – jedzemë baną. A w banie, farwno, czôrno-żôlto a fùl grifów. Kò kòżden miôl co kaszëbsczégò na se, abò kòl se.

Në, òkróm letników, co ną baną z Hélu do Gdinie bëlë jachôny. Ti bëlë czësto baf, że graje so w baszkã, a nié ò Baszkã. Klik-klik…

Jo, a jak më ju na plac dojachalë, to so tã z pôlniowima Kaszëbama spòtkalë. Ë terôzka bëlo nas tësąc piãset sto dzewiãset a jesz wicy, i klik-klik, më bez Kartuzë szlë…

…szlë…

…szlë…

…a szlë…

…jaż më do parkù doszlë. Tej niejedny nôbòżno szlë tã, dze swiãconą wòdą kropią, a jinszi skrącëlë na plac, dze elektrolitë pòléwalë. Bò mùszita wiedzec, że hëc negò dnia bëla takô, że wòda z czlowieka hektlitrama wëcékala i co sztót nót bëlo jã w se wprowadzac, bë termicznégò szokù nie dostac. Dzãka Bògù a òrganizatoróm, zdrojów retającëch żëcé bëlo dosc wiele. Klik-klik…

A co na binie? A na binie nôprzód baro wiele KLEPALË. W Banowi frańtówce karno Fucus spiéwô:

Pòliticë naszi
Klepią nas pò krzebtach
Głosno pùrtcë grają
Na diôbelsczich skrzëpcach

I pò prôwdze ti, ôrtów a farwów rozmajitëch, pòliticë klepalë ë klepalë a klepac ni mòglë skùńczëc. W dwùch slowach: wëbòrczi rok 🙁
A rock bél? Në, trochã bëlo – kò òkróm bëlnëch lëdowëch karnów i bicégò rekòrdu w jednoczasnym granim na diôbelsczich skrzëpcach. Klik-klik…

…na binie wëstąpilë téż ti artiscë, co z jinstrumeńtów wszelczich a swòjëch glosów ‘mòcnészą’ nótã rozmieją wëdobëc. Klik-klik…

Tak téż elektrolitë bëlë, jestkù bëlo, mùzyka bëla, zabawa bëla, tuńce bëlë, tobaka bëla a nôwôżniészé, że wiesolo bëlo.
Bëlo i so skùńczëlo, a w 2024 rokù spòtkómë so w Kòscérznie!

(Dzélëk 144 felietónë Swiat wedle Rómka, co je emitowôny w Radio Norda FM w piątczi, sobòtë a niedzele)

KLIK-KLIK to je
GALERIÔ ÒDJIMKÓW
Bôczënk! Żlë chceta so ùsmiechnąc, zacznita òd kùńca 🙂

Klik-klik – bana Transcassubią zwónô

Continue reading “XXIV Zjôzd Kaszëbów. Kartuzë 2023”

Krãc sã, krãc…

Krãc sã, krãc… to frańtówka napisónô apart na 20. KRANCBAL rëchtowóny w lëpińcu bez Mùzeùm Pùcczi Zemi w Gbùrsczi a Rëbacczi Chëczi w Nôdolim.

Żlë Waju na frańtówka krãcy, a nóżka sã do tuńca rwie, to pùszczôjta jã w tuńc… pò jinternétowi sécë 🙂

Grają ë spiewają: ABSOLWENCI
Mùzyka: Tadeusz Korthals
Tekst: Róman Drzéżdżón


Krãc sã krãc

Kapela nóm dzysô grô
Nóżka sã do tuńca rwie
Czej mùzykã z binë czëc
Të sã krãc – bal mùszi bëc!

Ref. Krãc sã krãc – bal mùszi bëc
Krãc sã krãc – kapela rżnie
Krãc sã krãc – to kùsa dô
Krãc sã krãc – bal dzysô je!

Czej wëpijem’ piwa zbónk
Zjémë szmùltu całi grónk
Tej bãdzemë mielë mòc
Bë sã krãcëc całą noc

Ref. Krãc sã krãc – bal mùszi bëc…

Białczi, chłopi pòjta w tuńc
Jesz zabawë nie je kùńc
A czej mdzemë mielë dosc
Zażëjemë bruny proszk

Ref. Krãc sã krãc – bal mùszi bëc…

Brutczi słodczé są jak miód
Knôpi fòrszni – nie są “dót”
A czej “pãknie” piąti zbónk
Dzys niejedna… zgùbi wiónk

Ref. Krãc sã krãc – bal mùszi bëc…

Z binë lecy nóta ta
Ómpa, ómpa, ómpa paa
Chcemë sã zakrãcëc fëst
A zaspiewac prosti tekst:

Ref. Krãc sã krãc – bal mùszi bëc…

bina – scena; szmùlt – smalec; białczi – kobiety, żony; bruny proszk – tu: tabaka; brutczi – panny na wydaniu; knôpi – chłopcy; fòrszni – przystojni; dót – martwi

XXIV Zjôzd Kaszëbów. Banowô frańtówka

ALAŻE! Ju je frańtówka zrëchtowónô apart na XXIV Zjôzd Kaszëbów bez mùzyczné karno FUCUS. Tekst, òsoblëwie refren, je baro prosti, tak tej… ALANA! Zaspiéwôjta z nama 🙂

Czôrno-żôłté fanë
fërtają na wietrze
Z różnëch kątków swiata
Kaszëbi sã zeszlë

Ref. Alaże! Alana!
Nëkô na Zjôzd bana
Alaże! Alana!
Nëkô z Kaszëbama
Alaże! Alana!
Na Zjôzd bana nëkô
Alaże! Alana!
Z nama mët pònëkôj!

Jadą baną grëbi
Bënë sedzą zmiarti
Są tu brzëdczi chłopi
A téż pëszné białczi

Ref. Alaże! Alana!…

Nôwicy je fejnëch
A téż Antce przëszlë
Ti, co żëją w miastach
A ti, co są ze wsë

Ref. Alaże! Alana!…

Pòliticë naszi
Klepią nas pò krzebtach
Głosno pùrtcë grają
Na diôbelsczich skrzëpcach

Ref. Alaże! Alana!…

Chcemë le so zażëc!
Sëpta smiało drëszë
Czej knéra je czëstô
Letkò nóm na dëszë

Ref. Alaże! Alana!…

alaże! alana! – wykrzykniki wyrażające zaskoczenie, zdziwienie czy zdumienie; fanë – flagi; fërtają – łopoczą; bana – pociąg; nëkô – pędzi; pëszné – piękne; Antce – prześmiewcze określenie ludzi, którzy mieszkają na Kaszubach, ale nie są Kaszubami; pùrtcë – diabły; knéra – wielki nos

Tekst: Rómk Drzéżdżónk; Mùzyka: Rafał Rompca; Aranżacjô i mùzycznô produkcjô: Jacek Hoduń; Mastering: Tadeusz Korthals; Teledisk: Piotr Paskal Pastalenc

Jinszé ‘zjazdowé’ piesnie, do jaczich pisôl jem tekstë nalézeta TUWÒ

Ne starnë ùżëwôją kùszków (an. cookies). Przezérając je bez zjinaczi ùstôwù przezérnika dôwôsz zgòdã do jich spamiãtëwaniô.