Na zôczątk cos do smiéchù:
Z leżnoscë Swiãta Bialków ùmëslôl jem so napisac co ò bialkach, leno jô, biédny chlop, nie jem w sztãdze bialczi òpisac. Temù zazdrzôl jem do „Słowôrza” ks. Bernata Zëchtë (Ksądz i niewiasta z jednégò casta.), a wëpisôl kąsk przëslowiów, jaczé tikają sã negò pësznégò ôrtu lëdzkòscë. Leno sã bialczi nie òbrôżôjta, kò to je prosto prosté chlopsczé na Waju wezdrzenié 🙂
Białka (w znaczenim ‘kòbiéta’):
Białka bez chłopa to jak kóń bez ùzdë.
Białka bez wstëdu to jak strawa bez solë.
Trzëmac białkã za słowò, a rëbã za ògón to na jedno wëchôdô.
Kòniowi nie dowiérzôj z tëłu, psu z przódkù, a białce z niżódny stronë.
Białka i diôbeł chôdają jedną i tą samą drogą.
Białka (w znaczenim ‘slëbnô’):
Chłop je tim bùdinkã, a białka tim dachã. Jak bùdink nie je do nicz, to dach zapadnie, a jak dach mô dzurë, to i bùdink sã rozwali.
Białczi, kònia i brzëtwë sã nie pòżiczô.
Kògò białka nie grzeje, tegò pierzna ùgrzôc mùszi.
Dôł Pón Bóg białkã, dô ë łóżkò.
Nipòcô białka, nipòcy sąsôd, a diôbeł trzecy, to jedny matczi dzecë.
W chëczach je bezpiek, jak chłop je głëchi, a białka slepô.
Nic gòrszégò ni ma, jak czej chłop białce w garczi zazérô.
Białogłowa:
Białogłowë bądą nosëłë sowé głowë (tj. mdą miałëkrótkò òbcãté włosë)
Baba (stôrô białka):
Jak babë wezną kògòs na jãzëczi, to gòrzi, jakbë gò gapë wzãłë w robòtã.
Stôré babë do paradë, a młodé do ùcechë.
Dze diôbeł sóm ni mòże, tam òn stôrą babã pòsle.
Pòczim babë w łóżkach leżą, tej to padô, czej òne wstaną, tej mdze pògòda.
Baba (równo jak stôrô białka):
Môsz babò zôpùstë, a të strëchù plińce.
Dze baba rządzy, tam diôbeł błądzy.
Babë ani pùrtk nie òszukô.
Chłop wiedno babie ùlegnie.
Dze sã baba gòrzi, tam diôbeł skôcze na pòdwòrzu.
Bôbka (chëtrô białka):
Chtobë bôbczi nie znôł, to bë jã kùpił.
Kòbiéta:
Z lasa sã kòbiétë nie bierze, do lasa jidze sã pò sziszczi i na grzëbë.
Niasta:
Kòżdô niasta je z tegò samégò casta.
Niewiasta:
Ksądz i niewiasta z jednégò casta.
Żlë kòmù malo, tej bédëjã wlezc do biblioteczi a zazdrzec do „Słowôrza” ks. Zëchtë. Czej kòmù wizyta w bibliotece nie je pò nosu, tej móże pòsznëkrowac w ksążkach z kaszëbsczima przislowiama, chòcbë tima, co je napisala dr Justina Pòmiérskô, np. Przysłowia Kaszubskie.
Në tej bialczi, bialoglowë, babë, bôbczi, kòbiétë, niastë a niewiastë WSZËTCZÉGÒ WAMA BËLNÉGÒ!
W białczin dzéń żëczbë pasowné:
Niech nama długò a dobrze chłopi żëją, kò co më bë, białczi, bez nich miałë do robòtë? Leno ta wòlnota bë nama òsta…