Egzamin na bëlnégò Kaszëba

Jak 150 lat temù nazôd pisôł naj Florión Cenôwa, nen, chtëren chce òstac bëlnym Kaszëbą, mùszi wëbrac sã do leżącégò nad Môłim Mòrzã, Pùcka, bë zdac pasowné egzaminë. Nôprzód dostôwô nôlepszégò z nôlepszich szkólnégò, chtëren gò bez dwa ksãżëce a dwie niedzele do egzaminu rëchtëje.
Egzamin sklôdô w pùcczi radnicë, przed ùczałima radnélcama. Nôprzód na zalã wchôdają miesczi służcë, chtërny na łôwë wëléwają pùcczé piwò, a na stołë stôwiają stolëmné sklónczi. Pòtemù za régą wchôdają, w stôrodôwné ruchna òblokłi, bùszni radnélcowie. Sôdają na łôwã, bierzą sklónczi w rãkã a wznôszają toast za pòmëszlnosc egzaminu. Tej bierzą drëdżi szluk, żebë rozëmné pëtaniô kandidatowi zadawac.
Kandidat mùszi pò kaszëbskù bëlno na wszëtczé pëtaniô z historëji, kùlturë, zwëków a jãzëka, òdpòwiedzec. Żlë lëchò mù jidze je jemù z wiôldżégò różka wsëpóny fëst priz tobaczi, bë rozëm mù sã wëklarowôł.
Pò zdónym egzaminie miono a nôzwëskò kandidata zapisywóné je w grëbi ksãdze z wòłowi skórë zrobiony. Nôprzédniészi z nôprzédniészich radnélców klëkã w swiat sélô, że nen człowiek do kaszëbsczégò plemieniô òd te czas je przëjãti. Wszëtcë w rãce klepią, wiwatëją, w pùcczi farze zwònë zwònią, a nad Wikã rëbôcë na bazunach pòchwôlną piesnią grają.
Radélcowie razã z łôwą, do chtërny jich no mòcné pùcczé piwò przëlemiło, wstôwają, ùroczësto sã kłóniają, a w procesëji nad Pùcką Plëtã bez rénk, wedle farë jidą. Tam nen nowi Kaszëba ùrzeszonégò na grëbim lińcuchù wãgòrza ze szmakã mùszi kùsznąc. Na kùńc wszëtcë tuńcëją, a tak głosno spiéwają, że jaż do Szwédów ne redostné zwãczi hòlëją.
Rokù Pańsczégò 2010, 26 czerwińca, czedë w Pùckù bãdze wiôldżi Zjôzd Kaszëbów, wierã całi swiat ò Kaszëbach ùczëje. Przë leżnoscë, ti co Kaszëbama nie są, a chcelë bë nima bëc, mdą mòglë eksternisticzno egzamin z jãzëka, kaszëbsczi kùlturë ë zwëków zdac, a wãgòrza nié le kùsznąc ale nawetka zjesc.
Bòże przeżegnôj a do ùzdrzeniô w Pùckù!

Norda, 25 czerwińca, 2010 r.

Ne starnë ùżëwôją kùszków (an. cookies). Przezérając je bez zjinaczi ùstôwù przezérnika dôwôsz zgòdã do jich spamiãtëwaniô.